Mùa mưa ở Việt Nam thường bắt đầu từ tháng 5 – 11, tùy theo mọi vùng miền, tuy nhiên do hậu quả của biến đổi khí hậu nên mùa mưa năm 2015 được dự đoán sẽ kéo dài sang tháng 1-2 dương lịch. Mùa mưa lạnh, không khí ẩm ướt, mưa bất thường sẽ ảnh hưởng thật lớn đến sức khỏe của bé, nguyên nhân gây nên nhiều bệnh thường gặp trong dịp lạnh như viêm phổi, cảm cúm,… Bố mẹ và người quen nên biết phương pháp chăm sóc bé đúng phương pháp để trẻ khỏe mạnh trong số kỳ đông giá buốt.
Chăm sóc trẻ trong sinh hoạt hàng ngày
Giữ độ nóng phòng của trẻ ở mức vừa phải
Phòng của trẻ phải luôn kín gió và ấm áp. Nhưng nếu cứ đóng kín cửa suốt cả ngày sẽ làm không khí trong phòng ngột ngạt, thiếu ôxy, khiến cơ thể nhức mỏi và làm tăng lượng vi khuẩn sinh sôi. Hơn nữa, nhiều người để độ nóng điều hòa, máy sưởi quá nóng sẽ khiến không khí trong phòng rất khô và cơ thể có nguy cơ mất nước, khô da, khô mũi, ảnh hưởng đến đường hô hấp khiến trẻ khó thở. Vì vậy, cần giữ ấm độ trong phòng luôn ấm áp, thoáng mát trong khoảng 280C. Trước khi cho trẻ ra ngoài nên mặc thêm áo khoác và đi giày ấm để tránh cảm lạnh đột ngột.
Ủ ấm quá mức
Để chống lạnh, phụ huynh thường mặc cho trẻ biết bao quần áo dẫn tới bé “bị” ủ ấm quá mức. Đây là một điều tận gốc sai lầm, có thể sẽ gây thêm bệnh cho trẻ. Cha mẹ cần biết, thân nhiệt của trẻ không giống như người lớn vì thế bé sẽ cảm nhận biết nóng hoặc lạnh nhanh hơn. Nếu mặc quá ấm, trẻ dễ bị ra mồ hôi lưng, đầu, rồi thấm trái lại dẫn đến cảm lạnh, viêm phổi… Hơn nữa, việc ứ đọng mồ hôi trên da còn là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển gây ra các bệnh về da, gây ngứa ngáy, khó chịu.
Ủ ấm quá mức sẽ làm sẽ khiến trẻ bị ra mồ hôi và thấm ngược vào cơ thể trẻ
Mặc bỉm suốt cả ngày
Trẻ được mặc bỉm là cách tốt để giữ ấm và có nhiều tiện dung cho người trông coi trẻ. Tuy nhiên, việc làm này không tốt vì bỉm cũng có thể là lý do gây bệnh cho trẻ, làm gây hư tổn làn da của bé. Trẻ đóng bỉm suốt cả ngày bị dính nước đái dễ dẫn đến lở loét, ảnh hưởng xấu tới da. Do đó, trẻ bị hăm là một điều khó thoát khỏi khi phải đóng bỉm thường xuyên. Hơn nữa, khi trẻ đi đái nhiều mà chưa kịp thay bỉm, nước tiểu trong bỉm sẽ ngấm ngược gây lạnh cho trẻ
Đặc biệt, việc dùng bỉm đều đặn nối dài ở bé trai còn gây hư tổn cho tinh hoàn . Đeo bỉm hay bị kín hơi, lại bó sát vào cơ thể trẻ, dễ tạo cho nhiệt độ tăng lên, trong khi đó độ nóng phù hợp nhất cho tinh hoàn bé trai là vào khoảng 340C. Khi độ nóng vùng hạ bộ của trẻ tăng đều tới 370C và nếu tình trạng này xảy ra lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản phóng tinh trùng của tinh hoàn khi bé đến độ tuổi trưởng thành.
Cho trẻ ra ngoài trời giữa mùa đông
Trong mùa đông, suốt thời gian trong ngày, trẻ ở trong phòng kín. Có bé vài ngày không ra ngoài trời. Việc ở trong phòng lâu ngày sẽ làm trẻ dễ mắc bệnh hơn. Trẻ luôn phải được vận động ngoài trời để tăng khả năng làm quen với các nhân tố thời tiết, tăng sức đề kháng, phòng tránh được không ít bệnh dễ lây nhiễm. Đối với trẻ dưới 5 tuổi, cần được ra ngoài trời tắm nắng hàng ngày để hấp thụ vitamin D, rất có lợi cho công đoạn phát triển của trẻ.
Nên cho trẻ ra ngoài trời đúng thời điểm để tăng khả năng làm quen và hấp thụ vitamin D
Thời điểm lí tưởng để mẹ cho trẻ ra ngoài đón nhận ánh nắng mặt trời vào mùa đông là vào khoảng 8h – 9h30h sáng và buổi chiều từ 15h -17h . Tuy nhiên, khi cho trẻ chơi ngoài trời, cần lưu ý mặc quần áo đủ ấm nhưng vẫn thoáng để khi trẻ ra mồ hôi không thấy quá nóng, đều đều kiểm tra mồ hôi lưng để kịp thay áo cho trẻ. Lưu ý cần có hạn cho trẻ tới nơi đông người, tránh tiếp xúc với những người đang mắc bệnh, tránh xa các nguồn ô nhiễm như khói bụi, khói thuốc lá.
Cách tắm cho trẻ trong mùa mưa
Vào những ngày lạnh giá, biết bao người không có gan tắm cho con vì sợ bé bị cảm lạnh, dễ ốm mà chỉ thay quần áo cho bé. Đây là việc làm sai vì nếu không được tắm rửa sạch sẽ thì bé cực khó chịu, quấy khóc và chậm lớn. Vì vậy dù trời lạnh, bé cũng cần được phải được tắm rửa thật sạch tối thiểu 2 ngày/lần, có như thế bé mới khỏe khoắn.
Nhưng khi tắm cho bé có một vài điểm mẹ cần lưu ý: Tránh tắm cho bé sớm quá hoặc muộn quá trong ngày, cũng kiêng không tắm cho bé từ 11h – 13h. Thời gian lý tưởng đặc biệt là từ 10h-10h30 hoặc từ 15-16h. Dù trời lạnh đến mức nào cũng không nên pha nước tắm cho con nóng quá. Điều này sẽ được hại cho nước da mỏng manh của bé. Nhiều bé khi thấy nước nóng quá, lần tới lại không đủ can đảm xuống tắm nữa.
Nhiệt độ nước thích hợp cho trẻ tắm kỳ đông là từ 330C đến 360C. Khi sử dụng tay để thử thì người lớn cảm nhận thấy nước đủ ấm tức là nước đó bị nóng với trẻ. Vì vậy, bố mẹ nên dùng nhiệt kế để định vị nhiệt độ nước tắm thích hợp cho trẻ.
Khi tắm cho trẻ cần tắm trong phòng kín gió, nếu cần có trang bị thêm quạt sưởi và chỉ tắm nhiều nhất trong thời gian từ 5-7 phút để né cảm lạnh. Lưu ý không để điều hòa hay quạt sưởi chĩa thẳng vào người bé. Điều này khiến con dễ dẫn đến khô da hoặc gây bỏng cho con.
Để trẻ ngủ ngon hơn
Trẻ nhỏ khi ngủ thường hay đạp tung chăn, hở chân, hở bụng… Điều này sẽ khiến cho bé bị lạnh bụng dẫn đến đau bụng hoặc rối loạn tiêu hóa… Tuy nhiên không ông bố, người mẹ nào có thể thức cả đêm để kéo áo, che bụng cho con… Vì vậy, trước khi trẻ đi ngủ nên cho trẻ mặc loại áo liền quần hoặc cho trẻ đắp chăn túi (loại chăn riêng có phéc mơ tuya để bảo quản bụng khỏi bị nhiễm lạnh) và đi bít tất cho trẻ đề phòng trẻ bị nhiễm lạnh.
Với trẻ ở nông thôn, phụ huynh sợ trẻ bị lạnh khi ngủ nên thường đội mũ ấm cho trẻ khi ngủ. Đây là việc nên tránh. Đối với trẻ sơ sinh, đầu là nơi tạo ra khoảng 40% thân nhiệt, nhưng cùng lúc lại là chỗ giải phóng đến 85% nhiệt độ cơ thể. Chính vì vậy, việc đội mũ và dùng băng quấn thóp là cần thiết với bé mới sinh (đặc biệt là các bé sinh non) nhưng với bé khỏe mạnh và đã được vài ba tháng tuổi, việc đội mũ lúc ngủ là không cần thiết, mà trái lại sẽ khiến độ nóng vùng đầu của bé tăng cao, ảnh hưởng không tốt đến hoạt động của não bộ.
Điều quan trọng hơn hết là cho dù ngày lạnh thường xuyên mưa thì mọi người cần đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch để phòng bệnh.
BS. TRẦN LAM – SKĐS
Sưu Tầm: Internet