Hội An – phố cổ được UNESCO công nhận là di tích văn hóa toàn cầu chẳng những đơn thuần là một di sản mà nó còn là một dòng chảy mang đậm dấu ấn phát triển của đất nước Việt Nam. Tìm hiểu đặc trưng lễ hội và văn hóa ẩm thực của Hội An , bạn sẽ được chiêm nghiệm dòng chảy ấy 1 cách chân thật và rõ rệt nhất.
Hiện nay, Phố cổ Hội An là một trong những điểm đến thu thấm hút nhiều du khách trong và ngoài nước. Nơi đây lôi cuốn không chỉ bởi không gian cổ kính, mang đậm dấu ấn văn hóa cổ điển mà còn hấp dẫn bởi những đặc thù lễ hội có một không hai, những loài người hồn hậu, chân thật với chất giọng Quảng đặc thù cùng nền ẩm thực cực kì phong phú. Cùng Khỏe Plus khám phá, tìm hiểu đặc trưng lễ hội và văn hóa ẩm thực của Hội An để thực hiện được được cái nhìn đậm đường nét về thành phố bên sông Hoài này nhé!
Những lễ hội truyền thống vẫn được giữ gìn trọn vẹn
Ở Hội An, hiện giờ vẫn gìn giữ được nhiều mô hình lễ hội truyền thống như: lễ hội kính ngưỡng thành hoàng, lễ hội tưởng niệm những vị tổ sư ngành nghề, lễ hội kỷ niệm các bậc thánh nhân, lễ hội tín ngưỡng tôn giáo. Trong đó, quan trọng nhất chính là lễ hội đình ở các làng.
Thông thường, mỗi làng đều có một ngôi đình để thờ bậc thành hoàng và các vị tiền nhân. Mỗi năm, thường là vào đầu mùa xuân, các làng lại mở lễ hội tưởng niệm các vị thánh của làng mình và hoài tưởng công lao các vị tiên hiền.
Ở Hội An vẫn giữ được các lễ hội truyền thống (Ảnh: Internet)
Vào rằm tháng giêng và rằm tháng bảy hàng năm, những người dân vùng Hội An sẽ tổ chức lễ hội Long Chu. Vào ngày lễ này, toàn thể dân làng sẽ rước Long Chu, một chiếc thuyền làm theo như hình rồng, về đình và người chủ bái cùng thầy phù thủy sẽ khai quan, điểm nhãn cho Long Chu. Sau nhiều nghi thức cúng tế, buổi tối các tráng đinh sẽ đưa Long Chu đến những nơi cần yểm và sau đó mang đốt rồi thả ra biển với mong muốn mưa thuận gió hòa, vụ mùa bội thu, chống lại được dịch bệnh…
Tại các làng chài ven sông, biển của Hội An, đua ghe là một sinh hoạt văn hóa chẳng thể thiếu và thường diễn ra trong mùa mừng xuân từ mồng 2 đến mồng 7 tháng giêng, cầu ngư vào rằm tháng hai và cầu an vào khoảng trung tuần tháng ba âm lịch. Theo quan niệm, đua ghe là dịp làm vui lòng các thánh thần thượng sơn hạ thủy và những đấng khuất mặt đã phù hộ cho thôn xóm được yên bình.
Đặc biệt, phố cổ Hội An còn tổ chức Lễ hội đêm rằm phố cổ vào mỗi đêm 14 âm lịch hàng tháng. Trong dịp lễ hội, thời gian từ 17 đến 22 giờ, tất cả nhà, hàng quán, tiệm ăn đều tắt điện, toàn khu phố chìm trong ánh sáng của trăng rằm và những ngọn đèn lồng. Trên các con phố, phương tiện giao thông tạm thời bị cấm, chỉ dành cho người đi bộ. Tại những điểm di tích, nhiều hoạt động ca nhạc, tranh tài cờ tướng, trò chơi dân gian, đành bài chòi, thả hoa đăng… được tổ chức.
Lễ hội đêm rằm phố cổ thu hút nhiều du khách (Ảnh: Internet)
Ngoài ra, như bao ngư dân sát biển khác, hằng năm, dân sinh các làng chài Hội An còn tổ chức lễ tế cá Ông, tri ân cá Ông đã cứu giúp những người hoạn nạn trên biển…
Văn hóa ẩm thực mang đậm chất dân gian
Trong bữa cơm hàng ngày của người dân Hội An, các dòng thủy hải sản luôn chiếm một phần lớn. Cá là một đồ ăn không thể thiếu trong khẩu phần hàng ngày của dân cư Hội An.
Đặc biệt, với con số lượng người Hoa khá đông thì hiện tại tại Hội An vẫn lưu truyền một số thói quen, tập quán ẩm thực của người Hoa. Vào những dịp lễ tết, các dịp hôn hỉ, họ thường nấu một số món ăn riêng như bún xào Phước Kiến, cơm Dương Châu, kim tiền kê, phạch xồi… để thưởng thức và cũng là dịp nhớ lại xuất xứ dân tộc. Những người Hoa đã góp phần làm ra sự phong phú của ẩm thực Hội An, cũng chính là người sáng tác của nhiều đặc sản chỉ có ở nơi đây.
Cơm chiên dương châu – đồ ăn truyền thống của người Hoa ở Hội An
(Ảnh: Internet)
Một trong số đồ ăn đặc sản của ẩm thực Hội An là món cao lầu. Sợi cao lầu chế biến rất công phu. Người ta ngâm gạo nội địa được lấy từ giếng sâu, sau đó xay thành nước bột. Bột được sử dụng vải bòng nhiều đợt để khô, dẻ, cán thành miếng vừa cỡ rồi mới bổ thành sợi mì. Cao lầu không cần nước lèo, nước nhân, thay vào chỗ này là thịt xíu, tép mỡ và để bớt béo người ta dùng kèm với giá đỗ trụng, rau sống. Khi bán, người ta chần sơ mì, giá đỗ và đổ ra bát và thêm thịt xíu hoặc thịt ba chỉ, đổ tép mỡ, thêm một muỗng mỡ heo rán sẵn ở lò bên.
Cao lầu – đặc sản nổi tiếng của Hội An (Ảnh: Internet)
Bên cạnh những món đặc sản mang tính phố thị như cao lầu, bánh bao, hoành thánh, bánh vạc… Hội An còn có nhiều thức ăn dân dã hấp dẫn như bánh bèo, bánh xèo, hến trộn, bánh tráng… và nhất là mì Quảng. Ở Hội An, mì Quảng được bán khắp nơi, từ các quán ăn thành thị đến những hàng quán ở thôn quê, nhất là những quán mì trên hè phố.
Ẩm thực truyền thống Hội An không thể không nhắc đến mì Quảng
(Ảnh: Internet)
Không chỉ có các đồ ăn ngon, phong phú và hấp dẫn, các hàng quán ở Hội An còn có cách bài trí, phục vụ mang nét riêng. Những nhà hàng trong khu phố cổ thường treo vài bức họa xưa, xung quanh trang trí bồn hoa hoặc đồ mỹ nghệ. Một số hàng quán còn có thêm hòn non bộ, hồ cá… tạo sự thư giãn, nhẹ nhõm cho thực khách. Tên gọi cũng mang tính truyền thống, được thừa kế từ đời này sang đời khác.
Bên cạnh ẩm thực truyền thống, một số món ăn, xuất xứ từ Pháp, Nhật và phương Tây vẫn được duy trì và phát triển, góp phần làm phong phú nền ẩm thực của Hội An.
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu đặc thù lễ hội và văn hóa ẩm thực Hội An. Đây chỉ là phần nào nhỏ của văn hóa phố Hội thế những cũng đã đủ hấp dẫn bạn rồi phải không nào! Và nếu mến mộ và muốn khám phá về vùng đất và con người nơi đây, bạn cũng đều có thể lên kế hoạch và ghé thăm ngay nhé!
Nguồn tham khảo: Khỏe Plus