Theo số liệu tổng thanh tra dinh dưỡng toàn nước của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, kẽm là vi chất rất quan trọng nhưng gần 70% trẻ nhỏ Việt Nam dưới 5 tuổi bị thiếu kẽm. Đây là một trong những lý do quan trọng khiến trẻ suy dưỡng chất biếng ăn và thấp còi.
Theo ThS. BS Khánh Vân cho biết: Thiếu kẽm ảnh hưởng đến vị giác và khứu giác khiến trẻ không có cảm giác ngon miệng khi ăn. Trẻ chậm phát triển thể chất nhất là chiều cao.
Bữa ăn hằng sáng của người Việt thiếu thực phẩm giàu kẽm
Ths.BS Trần Khánh Vân – Phó Trưởng khoa Vi chất dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Cứ 10 trẻ dưới 5 tuổi có đến 7 trẻ thiếu kẽm. Và 10 người mẹ có thai đến 8 người bị thiếu kẽm. Tỷ lệ thiếu kẽm ở phụ nữ có thai là 80,3%; phụ nữ tuổi sinh con 63,6% và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là 69,4%.
Lý giải nguyên nhân thiếu kẽm ở trẻ nhỏ Việt còn cao; Ths.BS Trần Khánh Vân cho rằng bữa ăn mỗi sáng của người Việt Nam hiện thiếu các thực phẩm giàu kẽm; chất lượng của bữa cơm kém, thiếu thức ăn có nguồn gốc động vật. Riêng đối với trẻ thường hay biếng ăn, hơn nữa, khẩu phần ăn của trẻ không phong phú, hơn nữa, do cách chế biến thức ăn không hợp lý làm làm mất hàm lượng kẽm trong thức ăn.
Noài ra, trẻ cũng hay mắc các bệnh viêm nhiễm (ho, viêm đường hô hấp; tiêu chảy…) phải sử dụng nhiều kháng sinh dẫn tới hàm lượng kẽm trong cơ thể trẻ bị giảm…
Thiếu kẽm là lý do trẻ suy dinh dưỡng biếng ăn, thấp còi,
Theo ThS. BS Khánh Vân, kẽm nhập vai trò quan trọng đối với sức khỏe; tham gia vào hoạt động của các enzyme, vào biểu lộ kiểu gen; phân chia tế bào và phát triển cơ thể, tham gia vào chức năng sinh sản, miễn dịch; điều hòa vị giác, cảm giác ngon miệng.
Kẽm rất cần thiết cho hoạt động của hệ thống miễn dịch. Những người bị thiếu kẽm dễ bị nhiễm trùng, cảm lạnh và cảm cúm. Thiếu kẽm là một trong số nguyên do chính gây nên rụng tóc. Nó làm giảm sút các tế bào trên da đầu và tóc bị gãy, khô.
Kẽm đóng một vai trò quan trọng trong việc học tập và trí nhớ. Thiếu kẽm làm cản trở các nghiệp vụ nhận thức và tổn thương hệ thống thần kinh. Thậm chí, thiếu kẽm gây nên chứng khó đọc. Thiếu kẽm ảnh hưởng đến vị giác và khứu giác khiến trẻ không có cảm giác ngon miệng khi ăn. Trẻ chậm phát triển thể chất nhất là chiều cao.
Mâm cơm của người Việt Nam vẫn thiếu vi chất dinh dưỡng. Kẽm là vi chất quan trọng; nhưng lại rất dễ dẫn đến thiếu hụt bởi các người mẹ thường ít lưu ý đến vi chất này. Hình: minh họa
Còn theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm – nguyên Phó Viện trưởng Viện dưỡng chất Quốc gia; kẽm là một vi chất đang bị thiếu nhiều nhưng chưa trở thành chương trình can thiệp cộng đồng rộng rãi trên thế giới và Việt Nam.
“Với tăng trưởng trẻ em, kẽm tham dự biết bao quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Bởi kẽm tham gia vào thành phần của trên 300 enzym khác nhau. Dù này là vi chất quan trọng nhưng lại dễ bị thiếu hụt; bởi các người mẹ thường ít lưu ý đến vi chất này.
Ngoài ra, kẽm cũng liên quan đến vấn đề rối rắm giấc ngủ của trẻ; ảnh hưởng thiếu tích cực đến tinh thần làm dễ nổi cáu. Nguyên nhân do kẽm giúp vận chuyển canxi vào não; mà canxi là một trong số chất quan trọng giúp ổn định thần kinh”, PGS Lâm cho hay.
Xem thêm:
- Tầm quan trọng của vi chất dinh dưỡng đối với sức khỏe của trẻ
- Chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng ra sao
Dấu hiệu khi thiếu kẽm
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, các bậc phụ huynh nên chú ý đến một số dấu hiệu tiêu biểu của việc thiếu kẽm như: Trẻ thường bị viêm nhiễm tái phát nhiều lần, hỗn loạn tiêu hóa, chán ăn, nôn trớ, rối rắm giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, hay khóc về đêm. Thiếu kẽm còn gây thương tổn các biểu thị rụng tóc, thương tổn vùng da và mắt, chậm phát triển.
Một số nghiên cứu cho thấy thiếu kẽm dễ mắc các bệnh án hiểm nguy như: chán ăn, nôn, rối rắm tiêu hóa và chuyển hóa, giảm sút khả năng miễn dịch, viêm da, sạm và bong da mặt ngoài hai ống chân (vẩy cá). Nặng hơn, trẻ sẽ suy dinh dưỡng, lùn, chậm dậy thì, thiểu năng sinh dục và chậm phất triển thần kinh vận động.
Bổ sung kẽm đúng cách
Theo khuyến nghị của tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO), nhu cầu kẽm cho trẻ tùy thuộc vào mỗi độ tuổi. Trẻ em dưới 3 tháng cần 3mg kẽm mỗi ngày, trẻ từ 5 tháng – 12 tháng tuổi là 5 – 8 mg/ngày, ở trẻ từ 1 tuổi – 10 tuổi cần khoảng 10 – 15 mg/ngày để phát triển chiều cao và thể chất tối ưu nhất.
Tôm đồng – một trong các thực phẩm giàu kẽm
Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, để bổ sung kẽm đúng, với trẻ dưới 6 tháng tuổi nguồn kẽm tốt nhất và dễ hấp thu nhất chính là sữa mẹ. Tuy nhiên, lượng kẽm trong sữa mẹ sẽ giảm dần theo thời gian. Vì thế, bà mẹ cần duy trì lượng kẽm trong sữa cũng như bổ sung thêm kẽm cho sự đi lên của trẻ.
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm cho biết, các mẹ cũng có thể bổ sung kẽm cho trẻ qua các thực phẩm giàu kẽm hàng ngày như: tôm đồng, lươn, hàu, sò, gan lợn, sữa, thịt bò, lòng đỏ trứng, cá, đậu nành, các hạt có dầu (hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng), cùi dừa già, khoai lang…
Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên có thể bổ sung kẽm qua đồ ăn và thực phẩm bổ sung được thầy thuốc chỉ định. Để trẻ hấp thu kẽm tốt nhất nên bổ sung vitamin C cho trẻ từ chính các dòng trái cây tươi giàu lượng vitamin C sẵn có như cam, chanh, quýt, bưởi… Ngoài ra, với trẻ biếng ăn, đặc biệt trẻ bị ốm nên uống bổ sung một số sản phẩm bổ sung vi chất kẽm kết phù hợp với Lysine, Taurine, Vitamin nhóm B…
Theo SKĐS
Sưu Tầm: Internet
