Dù không phải là đô thị hàng đầu như Sài Gòn hay Hà Nội nhưng Hải Phòng vẫn được xem là một trong những trung tâm kinh tế, văn hóa, nghệ thuật lớn của nước ta. Nói về văn hóa của Hải Phòng là nói đến đặc trưng của vùng đất cảng với nền kinh tế giao thương phát triển nhưng vẫn giữ lại được các truyền thống văn hóa và hương vị ẩm thực lâu đời. Hãy cùng Khỏe Plus khám phá sự thú vị trong đặc trưng văn hóa lễ hội và ẩm thực Hải Phòng nhé!
Đặc trưng văn hóa lễ hội Hải Phòng
Dù ở các quận nội ô hay các huyện ở vùng nông thôn hải đảo tại Hải Phòng đều có những nơi đang bảo tồn, lưu giữ những thiết chế văn hóa cổ truyền có nguồn gốc từ rất lâu đời. Bên cạnh các hoạt động bảo tồn, lưu giữ, duy tu chống xuống cấp là các hoạt động tổ chức lễ hội truyền thống nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh, tín ngưỡng cổ truyền của nhân dân địa phương nơi có di tích.
Các lễ hội ở Hải Phòng rất phong phú và đa dạng, phản ánh nét văn hóa vùng miền. Trong đó phải nhắc đến các lễ hội làng, hay một số lễ hội mang đặc trưng văn hóa nông nghiệp cùng nhiều trò chơi dân gian đặc sắc. Tiêu biểu cũng có thể kể đến như:
Lễ hội Chọi trâu Đồ Sơn là lễ hội truyền thống của người dân quận Đồ Sơn, Hải Phòng được tổ chức vào ngày 9/8 âm lịch hàng năm, trước đó là hai cuộc đấu vòng loại diễn ra vào trung tuần tháng 5 và 8/6 âm lịch. Đây không những là một lễ hội gắn liền với tục thờ cúng thuỷ thần và tục hiến sinh mà còn bộc lộ tinh thần thượng võ của người dân miền biển Hải Phòng.
Lễ hội Chọi trâu Đồ Sơn Hải Phòng được UNESCO công nhận là di sản văn hóa
phi vật thể quốc gia. (Ảnh: Internet)
Lễ hội truyền thống Núi Voi ở huyện An Lão mang đặc trưng văn hoá của người dân miền biển xảy ra từ ngày 12 đến 14/2 hằng năm. Đây là dịp để du khách được tìm hiểu về vùng đất cổ có bề dày lịch sử và tham dự các hoạt động văn hoá độc đáo ở địa phương.
Lễ hội đền Trạng trình Nguyễn Bỉnh Khiêm thuộc thôn Trung Am, xã Lý Học, huyện Vĩnh Bảo. Hàng năm cứ đến ngày 23/12, người dân trong vùng và các nơi lại kéo về đền thờ tế lễ, thắp hương tưởng niệm ngày mất của Trạng trình. Ngoài tuần lễ, phần hội có nhiều trò chơi dân gian đặc sắc: đánh vật, kéo co, chọi gà, cờ người…
Tưng bừng lễ hội Trạng trình ngày 23/12 hàng năm. (Ảnh: Internet)
Lễ hội Từ Lương Xâm được tổ chức trong từ ngày 14 đến 16 tháng Giêng hàng năm tại phường Nam Hải, quận Hải An. Đây là dịp để người dân Hải Phòng ôn lại truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc và tấm gương công đức của người người hùng dân tộc Ngô Quyền.
Lễ hội Minh thề xảy ra vào trong ngày 14 tháng Giêng hàng năm, tại Miếu thờ Thành hoàng bản thổ, thôn Hòa Liễu, xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thụy. Đây là một lễ hội độc đáo nhằm tôn vinh đức tính thật thà, lời thề sống trung thực, không tham nhũng….
Dù tổ chức với quy mô lớn cấp thành phố, quận huyện hay nhỏ hơn là trong độ rộng làng xã, các lễ hội Hải Phòng phần lớn được tổ chức với những lễ nghi truyền thống xảy ra trang trọng linh thiêng và tôn kính cùng phần hội phong phú, hấp dẫn. Các hoạt động này đã góp phần bảo tàng những phong tục, tập quán tốt đẹp của cộng đồng và dân tộc, đồng thời góp phần quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa dân tộc tại Hải Phòng đến đông đảo du khách xa gần.
Đặc trưng văn hóa ẩm thực Hải Phòng
Thành phố hoa phượng đỏ không chỉ nổi tiếng với các lễ hội mang đậm tinh thần truyền thống dân tộc mà còn thu hút du khách thập phương với nền ẩm thực đa dạng, phong phú. Đến Hải Phòng, ghé chợ Cố Đạo tại đường Trần Nhật Duật, phường Cầu Đất, quận Ngô Quyền, bạn sẽ không ngừng ngạc nhiên với các món ăn vừa ngon vừa lạ tại đây. Nơi đây cũng được xem là “thiên đường ăn uống” của giới trẻ Hải Phòng và các tín đồ ẩm thực.
Sứa đỏ
Về Hải Phòng thưởng thức gỏi sứa đỏ độc đáo. (Ảnh: Internet)
Để thưởng thức món gỏi sứa đặc sản đất cảng, bạn phải đi du lịch đúng vào mùa sứa đỏ. Ở đây đặc biệt có thứ nước chấm đặc sánh coi là dấm bỗng. Để thưởng thức món ăn hấp dẫn này, nhiên liệu đi kèm cần phải có bao gồm bỗng, dừa nạo, đậu hũ rán. Bạn cuốn tất cả nguyên liệu trong lá tía tô, thêm chút sứa đỏ giòn sần sật, chấm vào bát dấm bỗng và cảm nhận hương vị vừa ngon vừa mát có “một không hai”.
Cuốn bỗng
Cuốn bỗng Hải Phòng hai loại: một loại cuốn bằng lá hẹ hoặc hành, loại còn lại cuốn bằng nem tráng. Về bản chất thì thức ăn này khá giống với phở cuốn của người Hà Nội. Nhưng thứ làm nên sự độc đáo chính là dấm bỗng, loại nước chấm không thể thiếu trong bữa cơm của người Hải Phòng.
Nem cua bể
Đến với phố xá đất cảng, đừng quên thưởng thức món ăn nổi tiếng nem cua bể ở chợ Cố Đạo, món ăn này gần như đã trở thành một đặc trưng riêng cho Hải Phòng. Nem cua bể nhìn bên ngoài khá giống chả giò, nhưng phần nhân trong là cua đã được lọc lấy thịt trộn cùng mộc nhĩ, nấm hương, thị lợn xay nhỏ, lòng đỏ trứng… sau đó được cuốn trong nem và đem đi chiên vàng rụm, trông rất hấp dẫn. Nem cua bể thường được dùng chung với bún hoặc kết hợp với món bún chả Hà Nội nức tiếng.
Nem cua bể giòn rụm, hấp dẫn. (Ảnh: Internet)
Bánh rán nhân đỗ
Có lẽ không nơi đâu có món bánh rán dẹt như ở Hải Phòng dù công thức và hương vị làm bánh ở đây khá giống với những nơi khác. Chính hình dạng đặc biệt và cảm giác thú vị khi ăn một thức ăn quen mà lạ này là điều khiến khách ăn nhớ mãi không quên.
Chả mực
Du lịch thành phố cảng có lẽ ai cũng phải nhớ đến món chả mực đặc biệt với một ít thơm của hạt tiêu, tươi ngon của mực. Không cần đến những nhà hàng sang trọng, bạn cũng đều có thể ăn chả mực tại chợ Cố Đạo. Chả mực tại đây được chế biến từ thực phẩm tươi ngon, cách thức chế biến gần như là thủ công và người ăn cũng đều có thể chứng kiến được.
Bánh đa cua
Nhắc đến ẩm thực Hải Phòng không thể bỏ qua đặc sản bánh đa cua nức tiếng, được nấu từ bánh đa đỏ, giò bò, chả cá và rau xanh. Điều tinh túy nhất của thức ăn có lẽ là gạch cua và nước dùng. Tất cả những thứ trên hòa quyện tạo ra mùi vị đậm đà khó cưỡng của một bát bánh đa cua Hải Phòng. Bát bánh đa bình dị, mặn mòi như những nhân loại miền biển gần gũi, chân chất. Bởi vậy, người dân Hải Phòng xa quê, dù đi đâu cũng nhớ đến món ăn này như một mùi vị quê hương.
Bánh đa cua – đặc sản Hải Phòng. (Ảnh: Internet)
Hải sản
Đến với phố xá cảng mà lỡ quên thưởng thức những món hải sản vừa ngon vừa bổ thì quả là một điều đáng tiếc. Với nguồn hải sản phong phú, ẩm thực Hải Phòng luôn mang đậm mùi vị biển. Hải sản đất cảng cực tươi ngon do lấy trực diện từ tàu thuyền vừa cập bến là một trong các món ngon mà bạn không nên bỏ qua khi đến nơi đây.
Bánh mì que
Khách du ngoạn đến với Hải Phòng thường nhớ mãi hương vị của những chiếc bánh mì que nhỏ xinh ở đây. Bánh mì que Hải Phòng không cầu kỳ, không quá sang chảnh và cũng chẳng đắt đỏ nhưng lại cực dễ dàng chinh phục thực khách bởi hương thơm nồng, beo béo, bùi bùi, đậm đà vừa ăn lại cay cay tê tê của sa tế, tất cả tạo thành một món ăn kích thích vị giác khó tả.
Bánh mì cay Hải Phòng chinh phục nhiều tín đồ ẩm thực.
(Ảnh: Internet)
Hải Phòng là nơi hội tụ, bảo tồn, tái hiện và vinh danh nhiều danh thắng, di tích lịch sử và truyền thống của dân tộc. Văn hóa Hải Phòng đa sắc nhưng vẫn không trộn lẫn. Chính những đặc trưng văn hóa lễ hội và ẩm thực Hải Phòng đặc sắc đã tạo nên dấu ấn với du khách về một thành phố biển hiện đại, cuốn hút mà vẫn gìn giữ được các nét đẹp truyền thống.
Nguồn tham khảo: Khỏe Plus